25 jaar lo­go­pe­dist: over het vin­den van de juis­te ba­l­ans en de grote ve­rande­rin­gen…

“Ik vind het gewoon heel mooi om met mensen te werken. Na 25 jaar nog steeds.” Maaike Hendriks-Tanis, mede-praktijkhouder van Praatjuf, vertelt over het kwart eeuw dat ze logopedist is én over de schokkende toekomstplannen.

De transformatie van loondienst naar Praatjuf

“Er is vrij veel veranderd. Destijds in loondienst hoefde ik mij alleen maar bezig te houden met het behandelen van mijn cliënten. Nu runnen mijn man Ivo en ik een professionele onderneming. Ja, een grote praktijk is vergelijkbaar met een bedrijf, doordat er veel eisen worden gesteld aan vastlegging, regels en andere administratieve zaken. Wij kunnen niet meer zonder onze administratieve medewerker, boekhouder, IT-er en Marketing specialist. Dat geldt overigens ook voor de Fysio en Ergo praktijken. Je bent niet alleen zorgverlener, maar ook een ondernemer die ervoor moet zorgen dat het facilitaire en bedrijfsmatige deel voor je medewerkers in orde is. Wat altijd zal blijven is ons uitgangspunt: Hoe kunnen wij onze cliënten het beste helpen? Daarin zoeken wij de balans tussen zorgverzekeraars en onze logopedisten.” 

Het effect van de ontwikkelingen op basisscholen…

“Er heeft een enorme verschuiving plaatsgevonden op basisscholen en dat heeft direct effect op logopedie. Kinderen die voorheen naar aangepast onderwijs gingen met kleinere klassen, gaan nu naar het reguliere onderwijs. Zij hebben extra begeleiding nodig om het leertempo bij te houden. Voorheen hielpen de onderwijsassistenten en remedial teacher reguliere leerlingen die op een bepaald punt wat extra uitleg nodig hadden. Nu wordt deze tijd met name gebruikt voor de ‘speciaal onderwijs leerlingen’. Om de steeds groter wordende taalachterstand in het basisonderwijs te verminderen, worden logopedisten ingeschakeld. Op zich prima zou je zeggen, lekker veel werk. Echter lopen daardoor onze wachtlijsten enorm op, er is namelijk een groot tekort aan logopedisten. Om de juiste balans te behouden, kijken wij steeds kritischer of de klacht echt bij logopedie hoort, of dat het bij onderwijs hoort. Anders kan alles hier wel onder geschoven worden.”

De verschuiving van te veel naar te weinig…

“Even wat aanvullende informatie: ik heb alle fases meegemaakt van overschotten aan logopedisten naar tekorten. 25 Jaar geleden moest ik een screening ondergaan en werden er per opleiding maar 40 studenten aangenomen. Nu mag je hopen dat studenten zich aanmelden. Dit baart mij enorme zorgen voor de toekomst. 

Omdat wij een grote organisatie zijn, kunnen we bekijken: wie past op welke plek, wie werkt prettig met welke collega en wie wil zich waarin specialiseren. Soms kiezen we ervoor om meerdere logopedisten dezelfde opleiding te laten volgen, omdat de zorgvraag op dat gebied groot is. Of omdat ze dan goed kunnen sparren, waardoor ze nóg beter worden in hun specialisatie.” 

Het is een triest feit dat een solopraktijk niet rendabel meer is

“Om het verschil tussen toen en nu nog eens duidelijk te maken: 20 jaar geleden was het nog prima mogelijk om alleen een praktijk te draaien. Kon je er een goede boterham mee verdienen. Nu is het financieel niet haalbaar meer om in je eentje een praktijk te runnen. Omdat de werkdruk en administratieve druk enorm hoog is, werk je je 3X in de rondte, tegen een beperkte vergoeding. Bij Praatjuf ontlasten wij de logopedisten, zodat zij hun werk optimaal kunnen doen. Zodat zij alle aandacht kunnen hebben voor de cliënten. Want dat is natuurlijk de essentie van logopedie. En dat is de reden dat logopedisten logopedist zijn geworden.” 

Een waardevolle ontwikkeling…

“Voorheen was je als logopediste allround. Nu zie je veel meer specialisaties. En met de komst van grotere praktijken is die ruimte er ook. Dan kunnen alle patiënten met die specifieke klacht naar de gespecialiseerde logopedist in die praktijk. Hierdoor krijgt de specialist steeds meer ervaring en kan hij/ zij zich steeds verder verdiepen in die klacht. Inmiddels kan Praatjuf een breed scala aan waardevolle specialisaties bieden.” 

Wat kan ik doen om het leven van mijn cliënten een stukje prettiger te maken?

“Als ik mijn eigen specialisering bekijk, ben ik van het behandelen van alle soorten patiënten meer naar de neurologie/ Parkinson patiënten gegaan. Een onderdeel van deze specialisatie is dat ik aangesloten ben bij Het ParkinsonNet. Dit kost extra tijd, maar het levert voor de patiënt veel op. Daarom is het waardevol. Er is intercollegiaal overleg en er wordt snel geschakeld doordat er direct contact is tussen diverse hulpverleners rond een patiënt. Bij het behandelen kijk ik met name naar de kwaliteit van leven van de Parkinson patiënt. Dat is veel meer dan alleen de communicatie, veilig eten en drinken. Mijn uitgangspunt is: “Wat heeft deze cliënt eigenlijk van mij nodig om zijn leven een stukje prettiger te maken?” In plaats van alleen te kijken naar de klachten. Dit neem ik ook mee in mijn andere behandelingen.”

De meest spannende stap tijdens mijn carrière…

“Verandering vereist lef… Als ik bekijk wat er in die 25 logopedie verder is veranderd, dan noem ik direct het feit dat Ivo enkele jaren geleden de stap heeft gemaakt om uit zijn eigen vak weg te duiken en naar Praatjuf te komen. Dat was natuurlijk wel een hele spannende stap. Maar wel de beste die we hebben kunnen maken, zowel privé als voor Praatjuf. We vullen elkaar aan en versterken elkaar. Het heeft voor privé, voor Praatjuf, voor de logopedisten én voor de cliënten heel veel opgeleverd. Doordat de logopedisten ontlast worden, wordt de zorg beter. Alle aandacht is voor de cliënten.”

Mensen helpen om weer vertrouwen te krijgen in praten

“Het mooiste aan mijn vak is voor mij het hulpverlenen op communicatie. Ik vind het zó fijn dat ik mensen kan helpen als ze iets willen overdragen of willen uiten en het lukt niet op de manier dat ze dat willen. Het is mijn doel om de cliënt zich weer veilig te laten voelen in gesprekken. Gewoon om mensen te helpen dat ze weer vertrouwen krijgen in praten, dat ze kunnen vertellen wat ze willen. Als er mensen op bezoek komen, dat ze gewoon kunnen vertellen wat hen bezig houdt, wat ze mee hebben gemaakt of wat hen dwars zit. Door ze te helpen met dat stukje communicatie, verbetert de kwaliteit van leven. Datzelfde geldt bij moeders met een baby waarbij de voeding niet lukt en je geeft ze handreikingen waardoor het wél lukt. Dan is dat natuurlijk fantastisch. Ik vind het gewoon heel mooi om met mensen te werken. Na 25 jaar nog steeds.” 

Wijze raad voor collega’s en logopedisten in opleiding:

“Kennis delen blijft niet beperkt tot medewerkers en cliënten… Als ‘oude rot in het vak’ wil ik logopedisten graag meegeven: draag uit dat het zo’n mooi vak is. Laat de wereld weten dat je nodig bent, dat het ertoe doet en wat je betekent voor je cliënten. Verder zie  ik te vaak dat logopedisten ‘zo maar’ hun vak uit duiken. Zo jammer! Ga eerst ontdekken wat je kan doen om je vak weer leuk te maken. Als je het in je huidige werkomgeving niet naar je zin hebt, ga dan op zoek naar een werkomgeving waarin je wél op je plek zit. En kijk of er een specialisatie is waarmee jij kan zorgen dat jij op je plek bent. Als het jou bijvoorbeeld tegen valt om met kinderen te werken, onderzoek dan specialisaties waarbij je volwassenen behandelt. Stop niet zo maar. Communiceer. 

Verder heb ik nog een ‘wijze raad’ voor logopedisten in opleiding: Ga niet klakkeloos naar de universiteit nadat jij je HBO afgerond hebt. De zorgverzekeraar kijkt niet naar je diploma, maar hanteert een vast tarief. Je krijgt dus niets meer betaald als je een Master hebt. Ga eerst eens werken en bepaal daarna waarin jij je wilt specialiseren. Er zijn er heel veel waardevolle trainingen en korte cursussen die jij naast je werk kan volgen. We hebben mensen in de praktijk nodig.” 

En dan vertel ik jou nu wat de grote veranderingen inhouden:

“Volg onze logica even om te begrijpen wat wij gaan doen: De meeste ouders willen dat hun kind goed mee kan komen op school. Want dat levert een betere opleiding, goede vooruitzichten en meer zelfvertrouwen op. Het oefenen van taal moet leuk zijn, geen opgave. De toekomst van je kind is te waardevol om af te wachten tot er op school extra bijles gegeven wordt.…

Daarom zijn wij een methode aan het ontwikkelen, waardoor logopedie voor heel veel kinderen overbodig wordt. Ja je leest het goed! Wij zijn met een methode bezig waarbij de taalvaardigheden bij kinderen beter wordt. Hierdoor kunnen zij vol zelfvertrouwen en met uitstekende toekomstperspectieven opgroeien. Dit zal voor heel veel ouders grote gemoedsrust opleveren. Met name doordat kinderen steeds meer achter hun scherm zitten, zien wij het taalachterstand probleem steeds groter worden.”

Wordt logopedie daarmee overbodig?

“Logopedie zal niet verdwijnen. Op veel vlakken blijft logopedie noodzakelijk, denk daarbij bijvoorbeeld aan slikgewoonten bij baby’s, aan kinderen die stotteren, onduidelijk praten, slissen, bij mensen die hun stem over belasten door verkeerd gebruik, na een herseninfarct, bij Parkinson en na een trauma. Logopedie is en blijft een fantastisch mooi vak.”

Neem contact met ons op als je een vraag het, of als jij je (kind) wilt aanmelden.