Leestijd 10 minuten 10 min
Slikproblemen kunnen erg beperkend zijn. Bij baby’s kan het ervoor zorgen dat je kindje onvoldoende voeding binnen krijgt. Bij ouderen kan het ervoor zorgen dat mensen niet meer in gezelschap willen eten. En voor de tussenliggende groep is het met name een vervelend of sociaal probleem. Gelukkig zijn slikproblemen door middel van specialistische logopedie prima te behandelen. Hieronder staat een overzicht van slikproblemen per groep, daarna ga ik alle groepen nader bespreken.
Wanneer het slikken door een hersenaandoening niet meer automatisch verloopt, dan hoopt het slijm zich op in de mond. Daarnaast gaan het eten en drinken moeizaam.
Met name het ‘slordig’ eten en drinken zorgt ervoor dat deze patiënten doorgaans steeds minder ‘onder de mensen’ willen zijn.
Wanneer je kindje slecht drinkt wordt er vaak niet gedacht aan logopedie. Terwijl een gespecialiseerde pre-logopedist heel veel voor deze groep kinderen kan betekenen!
Kinderen met open mondgedrag, die slissen en/ of onduidelijk praten krijgen hier op den duur last van. Vroegtijdig behandelen kan veel ‘ellende’ voorkomen.
Een brok in de keel of de keel vaak schrapen, het lijkt niets, maar deze klachten verergeren wanneer je er niets aan doet. Door de spanning in de spieren rond het strottenhoofd te verminderen, verdwijnen deze klachten.
Er zijn slikproblemen die een neurologische oorzaak hebben. Denk daarbij aan CVA en hersenletsel. De trigger om te slikken is weggevallen. Waar de slikbeweging al die jaren automatisch is verlopen, moet er nu bewust geslikt worden. Daardoor hoopt het slijm op in de mond, waardoor het uit de mond kan lopen. Dit kwijlen is door de omgeving te zien, waardoor de patiënt zich ervoor gaat schamen. Een tweede nadeel van de verstoorde slikbeweging, is dat het eten en drinken moeilijker is. De patiënt zal zich vaker verslikken. Het eten en drinken wordt daardoor een opgave. Deze groep patiënten worden doorgaans behandeld door Praatcoach logopedisten die gespecialiseerd zijn in manuele fascilitatie. Door bewust de spieren in en rond de mond te gaan gebruiken, kan de logopedist zowel de spraak als de slikbeweging verbeteren. Het te behalen resultaat is afhankelijk van de mate van de hersenbeschadiging.
Bij Parkinson worden in het algemeen de bewegingen steeds minder. Zo ook de slik- en mondbewegingen. Hierdoor wordt de spraak steeds onduidelijker, kan het zijn dat er kwijl uit de mond loopt en zie je dat patiënten zich steeds vaker gaan verslikken. Hierdoor raken veel patiënten in een sociaal isolement. Ondanks dat het Parkinson proces niet gestopt kan worden, kun je door middel van oefeningen zowel de spraak als het slikken vaak prima trainen. Hierdoor kan de patiënt langer eten en drinken, verstaanbaar praten en in gezelschap vertoeven. Hierbij geldt: hoe beter het uitgangspunt, hoe beter resultaat er behaald kan worden. Praatjuf heeft logopedisten die gespecialiseerd zijn in het behandelen van Parkinson patiënten. Deze behandeling wordt zo veel mogelijk bij de patiënt thuis gegeven.
Doorgaans is het niet bekend dat baby’s met slikproblemen prima geholpen kunnen worden door gespecialiseerde Praatjuf logopedisten. Wanneer je baby niet goed drinkt, dan krijgt je kindje onvoldoende voeding binnen en zal hij/zij erg veel huilen. Als ouders kun je daar radeloos van worden. Vaak heeft het slecht drinken te maken met verkeerd slikken. Dit geldt zowel voor borst- als voor flesvoeding. Wanneer je baby dan (fruit) hapjes mag gaan eten, zal je kindje zich vaak verslikken. Bel ons gerust op wanneer je wilt weten of wij iets voor jouw kindje kunnen betekenen.
Bij kinderen worden slikproblemen vaak veroorzaakt doordat ze na hun 3e jaar nog duimen, spenen, vingerzuigen en nagelbijten. Hierdoor wordt het evenwicht van de mondspieren verstoord en wordt de tong in rust laag in de mond gehouden. Deze kinderen zitten vaak met hun mond open, ze slissen en/of spreken onduidelijk. Hierdoor wordt de kans op gepest worden vergroot. Wanneer deze verkeerde mondgewoonten niet verholpen worden, dan blijft het open mondgedrag, slissen en onduidelijk praten ook op latere leeftijd aanwezig. Door OMFT (oro myofunctionele therapie), dit is specialistische logopedie, kan het evenwicht van de mondspieren en het gebruik van de tong hersteld worden. In combinatie met logopedie oefeningen om de spraak te verbeteren, kunnen zowel het slissen, de open mond als het onduidelijk praten verholpen worden.
Wanneer het slikken en het open mondgedrag in de kindertijd niet verholpen wordt, dan blijven deze klachten op volwassen leeftijd aanwezig. Vaak worden de klachten in de loop der tijd uitgebreid met het gevoel van een brok of een prikkend gevoel in de keel. Dit wordt vaak niet erkend als een probleem. Het wordt een gewoonte. Deze klachten worden vaak veroorzaakt door een te hoge spierspanning rond het strottenhoofd. Stress geeft extra spierspanning, waardoor de klachten verergeren. Praatjuf logopedisten die, naast OMFT, gespecialiseerd zijn in manuele facilitatie kunnen deze gewoonten prima verhelpen.
Wanneer de OMFT op jonge leeftijd gestart wordt (6-8 jaar), dan kun je de vorm van het kaakbot er zelfs mee beïnvloeden. Bij open mond gedrag krijgt de kaak aan de voorkant geen tegendruk. De kaak wordt dan smal en spitsvormig. De tanden en kiezen hebben daardoor onvoldoende ruimte, waardoor het gebit scheef komt te staan. Vaak is er dan een beugel nodig om de tanden te corrigeren. Wanneer je het evenwicht van de mondspieren corrigeert voordat de kaak uitgegroeid is, dan vergroot je de kans dat de kaak in zijn normale vorm groeit. De tanden en kiezen hebben dan de ruimte om recht in de kaak te groeien. Dit kan ervoor zorgen dat er geen beugel nodig is, of dat het beugeltraject korter is. Daarbij is het resultaat van het beugeltraject stabieler wanneer de kaak de juiste vorm heeft.
Alle Praatjuf en Praatcoach logopedisten zijn OMFT gespecialiseerd. Dat betekent dat je in de regio Arnhem/ Nijmegen/ Uden altijd in de buurt voor slikproblemen behandeld kan worden. Neem contact op voor meer informatie en het maken van een afspraak.
Download dan de praatjuf app
Gebruik de Praatjuf Logopedie Check App om eenvoudig en snel te onderzoeken of er sprake is van een spraak- of taalachterstand bij je kind.
Meld je aan voor onze maandelijkse logopedie oefeningen