Com­mu­ni­ca­tie­ve Voor­waar­den - Voor je kind leert pra­ten… moet er iets an­ders groei­en

Je kind leert niet van de ene op de andere dag praten. Daarvoor moeten eerst andere dingen op hun plek vallen. Net als bij fietsen: voor je kunt trappen, moet je eerst je evenwicht kunnen houden.

Die basis noemen we de communicatieve voorwaarden. Ze vormen de ‘bodem’ waarop taal kan groeien.

Wat zijn communicatieve voorwaarden?

Het zijn de bouwstenen die nodig zijn om tot echte communicatie te komen. Zonder die voorwaarden is praten vaak te moeilijk, te snel, of niet logisch voor je kind.

Belangrijke voorwaarden zijn:

• Aandacht en concentratie

Kan je kind zijn aandacht ergens bij houden? Naar jouw gezicht kijken? Reageren op geluiden of beweging?

• Contact maken

Zoekt je kind oogcontact? Reageert het op jouw stem, je aanraking of je gezichtsuitdrukking?

• Imiteren

Doet je kind jou na? Klanken, gebaren, bewegingen?

• Wisselwerking

Wacht je kind op jouw reactie? Neemt het beurten in een spelletje? Is er iets van ‘samen doen’?

• Begrip

Begrijpt je kind eenvoudige aanwijzingen of gebaren? Kijkt het naar wat jij aanwijst?

• Motivatie om te communiceren

Wil je kind iets duidelijk maken? Trekt het je mee? Maakt het geluidjes of gebaren om iets gedaan te krijgen?

Waarom zijn die voorwaarden zo belangrijk?

Omdat taal pas betekenis krijgt als je kind leert: ik doe iets – en jij reageert.

Daar groeit communicatie uit: actie → reactie → herhaling → betekenis.

Zonder die fundamenten voelt taal als ruis. Kinderen die moeite hebben met die voorwaarden, praten vaak laat, weinig of oppervlakkig. Ze wijzen liever, trekken aan je hand, of lijken ‘in hun eigen wereld’ te zitten.

Wat kun je als ouder doen?

• Geef rust en ruimte

Gebruik korte zinnen, wacht op reactie, laat stiltes vallen.

• Speel oog-in-oog

Ga op de grond zitten, kijk mee, volg je kind in plaats van te sturen.

• Imiteer je kind

Herhaal zijn geluidjes, gebaren of mimiek – en wacht wat er gebeurt.

• Bouw voorspelbare routines in

Liedjes, boekjes, kietelspelletjes: alles wat herhaalbaar is, versterkt communicatie.

• Gebruik natuurlijke gebaren

Wijs, klop op je borst bij “ik”, zwaai bij “dag”. Kinderen leren taal eerst met hun lijf.

• Zoek contact, niet woorden

Als je kind geen klanken maakt: reageer op de blik, het gebaar of de intentie.

Contact is altijd het begin.

Praten begint niet met woorden. Het begint met aandacht.

Communicatieve voorwaarden zijn geen losse vaardigheden. Het zijn relatievaardigheden.

Je kind leert:  ‘Ik ben de moeite waard om naar te luisteren.’

En precies dáár groeit taal.

Ben je benieuwd naar de ontwikkeling van de communicatieve voorwaarden van je kind?
Download de Praatjuf Checklist Communicatieve Voorwaarden.