Wat zijn afwijkende mondgewoonten?

Afwijkende mondgewoonten, zoals ademen door de mond, afwijkend slikken en ook duimzuigen, hebben negatieve gevolgen voor de gebitsstand, het spreken en het gehoor.

De meeste mensen ademen door hun neus, tenzij de neusdoorgang onvoldoende is. Er zijn verschillende factoren die de neusdoorgang kunnen vernauwen, verkoudheid en allergie bijvoorbeeld. Er wordt dan tijdelijk meer door de mond geademd, het zgn. mondademen.

Als de neus weer doorgankelijk is en het mondademen toch blijft bestaan, kunnen de mondspieren verslappen. Dit heeft verschillende gevolgen.

Bij mondademen droogt bovendien de mond uit, waardoor er veel minder geslikt hoeft te worden. Dit heeft tot gevolg dat de buis van Eustachius, die de neusholte met het oor verbindt, te weinig wordt gereinigd. De kans op oorontsteking neemt hierdoor toe.

Een ander gevolg van mondademen is het zgn. afwijkend slikken. Mondademen leidt er namelijk toe dat de tong laag onder in de mond ligt, de tong wordt dan tussen de tanden geperst bij het slikken. Doordat de tong tijdens dit afwijkend slikken telkens tegen de tanden duwt, kunnen de tanden scheef gaan staan. De tong kan ook bij het spreken tussen de tanden komen; slissen en onduidelijk spreken zijn dan het gevolg.

Afwijkend slikken kan ook voorkomen als er wel gewoon door de neus geademd wordt.

Duimzuigen kan ook uitgroeien tot een afwijkende mondgewoonte. Het zuigen op een duim, vinger of speen is uiteraard normaal bij een baby en peuter. Ze hebben nog een grote zuigbehoefte en het duimzuigen geeft ze veiligheid. Als kinderen echter ouder worden en blijven duimzuigen, is er sprake van een afwijkende gewoonte. De tanden kunnen dan scheef gaan groeien.

Wat doet de logopedist?

Praatjuf kan adviseren bij de behandeling van afwijkende mondgewoonten en de meest effectieve therapie bepalen.

Mondademen bij kinderen moet zo vroeg mogelijk worden gestopt, terugkerende verkoudheid en oorontsteking kunnen dan worden voorkomen. De behandeling van mondademen door Praatjuf is vooral gericht op de lipsluiting. De logopedist geeft zowel oefeningen die de spieren van de tong en de lippen versterken, als oefeningen die het ademen door de neus bevorderen.

Afwijkend slikken hoeft pas na de wisseling van de voortanden aangepakt te worden. Soms is het wenselijk het duimzuigen voor de wisseling van de voortanden af te leren, omdat het een nadelige invloed heeft op de gebitsontwikkeling.

Het onderzoek en de behandeling van afwijkende mondgewoonten worden als regel vergoed door de ziektekostenverzekeraars, na verwijzing door huisarts of medisch specialist.